Göktürkler Oğuz Mu ?

Bengu

New member
Göktürkler Oğuz Mu?

Türk tarihi, Orta Asya'da şekillenen ve dünya tarihine yön veren pek çok önemli medeniyeti içerir. Bu medeniyetlerden biri de Göktürklerdir. Göktürkler, Orta Asya'da 6. yüzyılda kurulan ilk Türk devleti olarak bilinirken, Oğuzlar ise Türklerin büyük bir boyunu oluşturan ve özellikle Selçuklu ve Osmanlı devletlerinin temellerini atan bir halk grubudur. Ancak zaman zaman "Göktürkler Oğuz mu?" sorusu gündeme gelir. Bu makalede, Göktürkler ve Oğuzlar arasındaki ilişkiyi inceleyecek, bu soruya yanıt arayacağız.

Göktürkler ve Oğuzlar Arasındaki Farklar

Göktürkler, 552 yılında Bumin Kağan tarafından kurulan ve Türk tarihinin önemli devletlerinden biri olan Göktürk Kağanlığı'nın kurucularıdır. Göktürklerin yaşadığı coğrafya, günümüz Orta Asya'sının büyük bir kısmını kapsar. Göktürklerin devlet yapısı, Orta Asya'da ilk defa merkezi bir yönetimin kurulmasına olanak tanımıştır. Bu devletin yönetimi altında Türk boyları birleşmiş ve geniş bir coğrafyada egemenlik kurmuştur.

Oğuzlar ise, Göktürklerin döneminde Orta Asya'da varlık gösteren ve sonradan özellikle Anadolu'ya göç eden bir Türk boyudur. Oğuzlar, Göktürklerin egemenliği altındayken, bir müddet sonra Göktürkler'den bağımsızlaşmış ve kendi beyliklerini kurmuşlardır. Oğuzların en bilinen özelliklerinden biri, göçebe yaşam tarzlarını benimsemiş olmaları ve savaşçı bir toplum yapısına sahip olmalarıdır. Göktürkler ve Oğuzlar arasındaki en büyük farklardan biri de, Göktürklerin Orta Asya'da daha merkeziyetçi bir devlet yapısı kurarken, Oğuzların daha çok federatif bir yapıya sahip olmalarıdır.

Göktürkler Oğuz Muydu?

Göktürkler ile Oğuzlar arasında bir ilişki olduğu doğru olsa da, Göktürkler doğrudan Oğuzlar olarak tanımlanamaz. Göktürkler, Oğuzlar'dan önce Orta Asya'da devlet kurmuş ve Oğuzlar, Göktürk Kağanlığı'nın zayıflamasından sonra ortaya çıkan ve kendi devlet yapılarını oluşturan bir Türk boyudur. Dolayısıyla, Göktürkler ve Oğuzlar farklı dönemlerde ve farklı coğrafyalarda varlık göstermişlerdir. Ancak her iki toplum da aynı kökenden gelir ve benzer kültürel özelliklere sahiptir. Göktürklerin yönetimi altındaki Türk boylarından bir kısmının zamanla Oğuzlar adı altında birleştiği ve bu birleşimle Oğuzların tarih sahnesine çıktığı anlaşılmaktadır.

Oğuzlar Göktürklerden Ne Zaman Ayrıldı?

Oğuzlar, Göktürklerin yıkılmasının ardından, 7. yüzyılın sonlarına doğru bağımsızlıklarını ilan etmişlerdir. 6. yüzyılda Göktürk Kağanlığı'nın bir parçası olan Oğuzlar, Göktürklerin iç çatışmaları ve ardından gelen yönetim zafiyetlerinden faydalanarak, kendi beyliklerini kurmuşlardır. Bu süreç, Göktürklerin 745'teki yıkılmasından sonra hız kazanmış ve Oğuzlar, Orta Asya'nın batı bölgelerinde, özellikle Maveraünnehir ve Hazar denizi çevresinde güçlü bir nüfuz oluşturmuşlardır. Oğuzların bağımsızlıkları, nihayetinde 11. yüzyılda Anadolu'ya göç etmeleriyle doruk noktasına ulaşmıştır.

Göktürkler ve Oğuzlar Arasında Birlikte Yaşama Durumu

Göktürkler ve Oğuzlar arasındaki ilişkiler, sadece tarihsel değil, kültürel ve sosyal anlamda da ilginçtir. Göktürk Kağanlığı döneminde, pek çok Türk boyu bir arada yaşamaktaydı. Bu boylar arasında Oğuzlar da bulunuyordu ve bu boylar zaman zaman bir araya gelerek ortak hareket ediyorlardı. Göktürkler, Orta Asya'nın pek çok bölgesine egemen olmaları sayesinde, bu boyları bir arada tutabilmişlerdir. Ancak Göktürk Kağanlığı'nın zayıflaması, farklı boyların kendi başlarına hareket etmelerine zemin hazırlamıştır. Oğuzlar, bu dönemde diğer Türk boylarıyla birlikte hareket etmekle birlikte, bağımsızlıklarını ilan ettikten sonra kendilerini daha da özgür bir şekilde ifade etmeye başlamışlardır.

Oğuzların Göktürklerden Geriye Kalan Mirası

Oğuzlar, Göktürklerin yıkılmasının ardından kendi kimliklerini inşa etmişlerdir. Göktürklerin mirası, Oğuzlar için önemli bir referans noktası olmuştur. Göktürklerin kurmuş olduğu yazılı tarih, Orhun Yazıtları gibi önemli eserler, Oğuzlar tarafından da benimsenmiş ve bu kültürel mirasın bir kısmı devam ettirilmiştir. Göktürklerin Orta Asya'daki güçlü devlet yapısı ve yönetim anlayışı, Oğuzlar arasında da etkili olmuş ve özellikle Oğuzlar, Selçuklu Devleti gibi büyük bir medeniyetin temellerini atarken, Göktürklerden aldıkları bu yönetim anlayışını uygulamışlardır.

Sonuç Olarak Göktürkler ve Oğuzlar Arasındaki İlişki

Sonuç olarak, Göktürkler ve Oğuzlar, aynı kökenden gelen fakat farklı zaman dilimlerinde varlık gösteren iki ayrı topluluktur. Göktürkler, Oğuzlardan önce Orta Asya'da bir Türk devleti kurmuş ve geniş bir coğrafyada egemenlik sürmüştür. Oğuzlar ise, Göktürk Kağanlığı'nın çöküşüyle birlikte bağımsızlıklarını ilan etmiş ve kendi devlet yapılarını kurmuşlardır. Her ne kadar bu iki toplum arasında güçlü bir kültürel bağ olsa da, Göktürkler ve Oğuzlar farklı dönemlerde varlık göstermiş ve farklı siyasi yapılar oluşturmuşlardır.

Bu nedenle "Göktürkler Oğuz mu?" sorusu, tarihsel ve kültürel bağlamda incelendiğinde, yanıt olarak "hayır" olarak verilebilir. Göktürkler, Oğuzlardan önceki Türk devletinin temsilcisi iken, Oğuzlar, Göktürklerin çöküşü sonrasında bağımsızlıklarını kazanmış ve farklı bir halk olarak tarih sahnesine çıkmışlardır. Ancak her iki topluluk da Türk tarihinde önemli bir yer tutmaktadır.