Güneş sisteminin doğuşu ve batışı

semaver

New member
Bilim | Astronomi

Öyle bir zaman gelecek ki, Güneş kırmızı bir dev yıldıza dönüşene kadar büyüyecek ve Merkür, Venüs ve muhtemelen Dünya’yı yutacak.


Güneş sistemi, güneş, gezegenler, uydular ve onun etrafında dönen diğer bazı küçük nesnelerden oluşur. Boşluklarla birlikte mevcut teorik modeller, güneş sisteminin doğumunun yaklaşık 5 milyar yıl önce gerçekleştiğini ve şu anda ömrünün ortasında olduğunu tahmin ediyor. Ayrıca güneş yıllardır en kararlı dönemini yaşıyor. İçinde, Dünya’daki yaşamın ortaya çıkması ve evrimi için uygun koşullar verildi. Güneş’in sonu uzun bir ıstırapla gerçekleşecek olduğundan, gezegenimize zulüm yapmazsak, güneşin yaşamak için kaldığı .5000 milyon yıldan biraz daha az bir süremiz kaldı.

Güneş, çoğu yıldız gibi, soğuk bir hidrojen, helyum bulutu ve çoğunlukla bir süpernovanın (büyük kütleli yıldız) patlamasından oluşan bazı ağır maddelerden oluştu. Bu buluttan gezegenler de doğdu. Muhtemelen başka bir süpernovadan kaynaklanan bir rahatsızlık, bulutun büzülmeye ve dönmeye başlamasına neden oldu. Kasılması arttıkça, dönme hızı, kalınlığı dönme merkezinden daha da uzaklaşan bir disk oluşturana kadar arttı.

Diskte, toz parçacıkları yerçekimi kuvveti nedeniyle birbirleriyle çarpışarak küçük gruplar oluşturdular. Bu kümeler, parçacıkları çekmeye devam ederek boyut olarak büyümüş ve gezegenlerin oluşmasına neden olmuştur. Sözde iç gezegenlerin oluşması yüzbinlerce yıl, dış gezegenlerin oluşması ise 10 ila 20 milyon yıl sürdü. Oluşumundan sonraki bir milyon yıl içinde, bir güneş rüzgarının gezegenlerde birikmemiş olan tüm materyali diskten süpürdüğü düşünülmektedir. Bu rüzgarın gücü mesafeyle azaldı, bu nedenle iç gezegenler daha kayalık ve dış gezegenler daha gazlı.

Güneş de soğuk bulut parçacıklarının hacminin büzülmesiyle doğdu. Bu hacim küçüldükçe sıcaklığı 12 milyon santigrat dereceye ulaşana kadar arttı. O anda, iki hidrojen çekirdeğini bir helyum oluşturmak üzere birleştiren nükleer füzyon reaksiyonu başladı. Böylece, nükleer füzyon enerjisinin ürettiği ısıdan kaynaklanan genişlemenin, yerçekimi çekiminin ürettiği büzülme kuvvetine eşit olduğu bir zaman geldi. O anda güneş bir denge durumuna ulaştı.

Güneş doğduğundan beri hidrojenin yarısını tüketmiştir ve füzyon reaksiyonunda oluşan helyum güneş merkezinde birikmektedir. Hidrojenin yalnızca yüzeysel bir katmanda olacağı bir zaman gelecek. Güneş daha sonra büyüyecek ve Merkür, Venüs ve muhtemelen Dünya’yı yutan kırmızı bir dev yıldız olacak. Merkezi 100 milyon dereceye ulaşacak ve helyum füzyonu başlayacak, oksijen ve karbon ortaya çıkacak. Sonunda, yıldızımız uzaya çok miktarda malzeme püskürtecek, soğuyacak ve Dünya boyutunda bir beyaz cüceye dönüşecek.