semaver
New member
Sergi Vaquer Araujo, bu Perşembe günü XXIII. Ulusal Uzay Tıbbı Sempozyumu’na katılanlara “Önümüzdeki yıllarda Ay’da bir Avrupalı olacak” dedi. Eğitimli bir yoğun bakım uzmanı, “Barselona’da doğdu ama Palma de Mallorca’da büyüdü”, ESA Uzay Tıbbı Ekibinin başkanı İspanyol Havacılık ve Uzay Tıbbı Derneği, IMQ ve Ajans Havacılık tarafından düzenlenen bir toplantıda Bilbao’da açılış konferansını verdi. Güvenlik Durumu.
– Yeni ESA astronotlarının seçimi nasıl gidiyor?
– İyi gidiyor. Tüm testler ve görüşmeler yapıldı ve CEO yakında yeni astronotların kim olduğunu açıklayacak. Dört ila altı ana astronotumuz ve çağrılan yirmi veya yirmi iki proje astronotumuz olacak.
– Birçoğu tıbbi nedenlerle geri çevrildi mi?
– Bana tadı kötü geliyor ama kaç tane olduğunu söyleyemem. Şunu söyleyebilirim ki, 22.000 adayın katıldığı olağanüstü rekabetçi bir süreç oldu. Yani büyük bir ret oranı var.
– İlk defa fiziksel engelli bir astronot olacak. Bu takımı nasıl etkiledi?
– Paralel ama bağımsız iki seçim yapıldı: parastronot ve kariyer astronotları. Parastronotlu olan bir fizibilite projesidir. ESA, engelli bir kişi için uzaya ilk pilot uçuşu gerçekleştirmek için mümkün olan her şeyi yapmaya kendini adamıştır. Ancak bu garanti edilmiyor çünkü Avrupa’nın insanlı uçuşlar için kendi aracı yok. Diğer ajansları o kişiyi uzaya göndermenin güvenli ve faydalı olacağına ikna etmelisiniz.
Uzayın popülerleşmesi
– Bir astronot hangi gereksinimleri karşılamalı?
– Belirli bir fiziksel kapasiteye sahip olmalı; ama bu eğitilebilecek bir şey. Birisi arzu edilenden biraz daha düşük bir fiziksel şekle sahipse, onu eğitebiliriz. Üniversite mezunu veya dengi olan, çünkü bu bize mesleki olgunluğu gösteren, stres altında da çalışabilen, mantıklı ve problem çözebilen kişiler arıyoruz. Fiziksel zindelikten daha çok, zihinsel ve bilişsel yeteneklerle ilgileniyoruz.
Vaquer Araujo, Haziran 2016’da Kazak bozkırlarına indikten kısa bir süre sonra Avrupalı astronot Tim Peake ile ilgileniyor.
NASA/Bill Ingalls
– Uzaya uçmak hala çok karmaşık bir şey.
– Gittikçe kolaylaşıyor. Havacılık önceleri ordunun, sonra zenginlerin işiydi… Ama fiyatların düştüğü ve orta sınıfın bilete kavuştuğu anda sivil havacılıkta patlama yaşandı. Bence uzay uçuşunda o ana yaklaşıyoruz. Uzaya uçmak hala zenginler için ama sonunda ticari uçuşlar var.
– Ama çok riskli.
– Evet, uzaya uçmak hala tehlikeli. Ama uçmak da tehlikeliydi ve biz onu güvenli hale getirmeyi başardık. Bu bir teknolojik gelişme meselesidir. Giderek daha az kazamız oluyor ama evet, bu hâlâ deneysel.
– Astronotlar, Nisan 1961’de bir füzenin ucundaki Yuri Gagarin gibi bir roketin ucunda havalanmaya devam ediyor.
-Evet ve hayır. Yuri Gagarin bir iki yılda geliştirilen bir füzenin üzerine gidiyordu. Artık arkalarında daha uzun yıllar süren geliştirme ve çok daha fazla bilgi bulunan roketlerimiz var.
– Uzun görevlerde tıbbi sorunlar yaygın mıdır?
– Temizlemek. Her insan gibi astronotların da baş ağrısı var, uykusuzluk çekiyor, stres yaşıyorlar… Ciddi problemler değiller. Hiçbirini tahliye etmek zorunda kalmadık. İki araç arasında bir yangın ve uzay çarpışması yaşayan bir kozmonotta belgelenmiş bir aritmi ve stres vakası var. Aritmi ve stresten muzdarip olması neredeyse beklenecek bir şeydi.
Baş ağrısı ve uykusuzluk
– Olabilecek en kötü şey nedir?
– Mühendislik kazaları, araç arızaları. Bir basınçsızlık, bir yangın, bir patlama… En kötüsüne hazırlanıyoruz ama o durumlarda yapacak pek bir şey yok.
– Bu yüzden ‘Gravity’ gibi filmleri unutsak iyi olur.
– ‘Yerçekimi’ çok güzel ama gerçeğe hiç de uygun olmayan pek çok şey var.
– Yörüngede bir astronotunuz varken sizi en çok ne endişelendiriyor?
– Takımın amacı, astronotu mümkün olduğu kadar uzun süre en yüksek performansta tutmaktır. Bu, altı aylık görevlerde, olağan olmayan başka bir dizi sorun yaratır. Günde yirmi saat çalışabilirsin ama sonra mahvolursun. Aynı şey astronotlarda da oluyor. Altı ay gereğinden fazla çalışmalarını isteyemeyiz çünkü iki ay sonra onları çoktan yakmış olacağız. Endişelerimden biri, çok çalışıyorlar ama çok fazla değiller. Ve performansı optimize etmekle onları yakmak arasındaki çizgi ince bir çizgidir.
– En sık görülen sağlık sorunları nelerdir?
– En yaygın olanı, mikro yerçekimi nedeniyle sıvılar ona gittiğinde kafanızın şişmesidir. Varışta, kusma ve rahatsızlık yaygındır. Bunlar olduğunu bildiğimiz ve sorun teşkil etmeyen şeylerdir. Burada iş ritmi gece ve gündüze uyum sağlamadığı için baş ağrısı ve uykusuzluk da sık görülür.
Uluslararası Uzay İstasyonu’nun şu anki komutanı olan Avrupalı astronot Samantha Cristoforetti, yörünge kompleksinde tatbikat yapıyor.
ESA/NASA
– Bir astronot, evlerine döndüklerinde birkaç kişiye baktığınız Kazakistan’a indiğinde, onu havada taşırlar.
– Bir astronottan kapsülden ayrıldıktan hemen sonra çok şey istediği için bir basın toplantısında bayıldığı zaten oldu. Altı aylık bir görevin ardından kaslar, kalp ve denge sistemi yerçekimine uyum sağlamak zorundadır. Ancak yörünge egzersizlerini çok ciddiye alan Avrupalı astronotlar, uzay istasyonundan sorunsuz bir şekilde dönüyorlar.
– Ne kadar egzersiz yapıyorsun?
– Haftada altı gün, günde iki saat. Bu çok fazla.
– Kutup istasyonlarında biriken deneyim uzay ajanslarına faydalı mı?
– Evet, özellikle psikolojik açıdan. Antarktika üslerinde, bir göreve çok motive bir şekilde başladığınızı, ancak üçüncü çeyrekte motivasyonunuzun düştüğünü ve sonunda tekrar yükseldiğini öğrendik. Bunu hem Antarktika’da hem de uzayda görüyoruz.
Ay ve Mars Görevleri
– Peki ya tıbbi sorunlar ve gelecekte Ay ve Mars’a yapılacak görevler?
– Bir Rus cerrah, apandisitini Vostok üssünde kendisi aldı. Uzay tıbbının Ay’a ve ötesine yapılan görevler için nasıl değişmesi gerektiğine dair iyi bir örnek. Bu gezilerde astronotlar tıbbi sorunları çözebilmelidir. Bize Dünya yörüngesindeki kadar güvenemezler. Dünya’ya ulaşan bilgi paketini analiz edebiliriz ama ilk adımları atmış ve kaliteli bilgi toplamış olmalılar.
– Bana bir örnek ver.
– Ultrason yapmayı öğrenmeleri gerekiyor. Bir şey teşhis etmek zorunda değiller ama böbreği görmem gerekiyorsa bana iyi göstermeleri gerekiyor. İlk adım, teknik açıdan daha iyi olmalarını sağlamak ve bir bilgisayar sistemine ateşlenmeye, idrara çıkma veya bir kemik kırılmaya başlarlarsa ilk stabilizasyon için hangi adımları atacaklarını söylemelerini sağlamaktır. Bırakın sistem onlara sorunla ilgili ne yapacaklarını söylesin ve aynı zamanda bilgiyi Dünya’daki doktora göndermek için kaydedin.
– Evden en az altı ay uzakta, Mars’ta bir diş ağrısını düşününce…
– Ay’da çok benzer olurdu. Geri gelmesi on beş veya yirmi gün sürebilir ve bu süre içinde aktif bir enfeksiyon sizi öldürebilir.
– Bir uzay ecza dolabına neler konulmalı?
– NASA’nın bir teorisi var; biz başka Ortak bir noktaya varmaya çalışıyoruz ama karar çok zor olacak çünkü bazı şeyleri başkaları pahasına alacaksınız ve eğer Dünya’da ihtiyacınız olanı bırakacak kadar şanssızsanız… Varsayalım ki, Ciddi olduklarında, oldukça standart bir tedavisi olan tüm hastalıklar organ yetmezliğine neden olma eğilimindedir. Bu nedenle, gerçekten kötüleştiğinde herhangi bir hastalığa müdahale eden bir ilk yardım çantası yapabileceğimize inanıyorum.
– Bildikleriniz ve gördüklerinizle astronot olmayı ister miydiniz?
– Evet, turist olarak.
– Turist gibi mi?
– Evet, çünkü profesyonel astronot, fiziksel fedakarlığın yanı sıra benim hazır olmadığım hayati bir fedakarlık yapıyor. Mesela hayatımı riske atıp onları bir daha görmemek için ailemi geride bırakamam. Bu gerçek bir olasılık ve ben asla bu fedakarlığı yapmayacağım. Ne kaybedebileceğini bile bile uzaya gitmeye karar veren insanlara hayranım. Artı, bunu hepimiz için yapıyor. Sınırları genişletecek ve ona hayranım.
– Yeni ESA astronotlarının seçimi nasıl gidiyor?
– İyi gidiyor. Tüm testler ve görüşmeler yapıldı ve CEO yakında yeni astronotların kim olduğunu açıklayacak. Dört ila altı ana astronotumuz ve çağrılan yirmi veya yirmi iki proje astronotumuz olacak.
– Birçoğu tıbbi nedenlerle geri çevrildi mi?
– Bana tadı kötü geliyor ama kaç tane olduğunu söyleyemem. Şunu söyleyebilirim ki, 22.000 adayın katıldığı olağanüstü rekabetçi bir süreç oldu. Yani büyük bir ret oranı var.
– İlk defa fiziksel engelli bir astronot olacak. Bu takımı nasıl etkiledi?
– Paralel ama bağımsız iki seçim yapıldı: parastronot ve kariyer astronotları. Parastronotlu olan bir fizibilite projesidir. ESA, engelli bir kişi için uzaya ilk pilot uçuşu gerçekleştirmek için mümkün olan her şeyi yapmaya kendini adamıştır. Ancak bu garanti edilmiyor çünkü Avrupa’nın insanlı uçuşlar için kendi aracı yok. Diğer ajansları o kişiyi uzaya göndermenin güvenli ve faydalı olacağına ikna etmelisiniz.
Uzayın popülerleşmesi
– Bir astronot hangi gereksinimleri karşılamalı?
– Belirli bir fiziksel kapasiteye sahip olmalı; ama bu eğitilebilecek bir şey. Birisi arzu edilenden biraz daha düşük bir fiziksel şekle sahipse, onu eğitebiliriz. Üniversite mezunu veya dengi olan, çünkü bu bize mesleki olgunluğu gösteren, stres altında da çalışabilen, mantıklı ve problem çözebilen kişiler arıyoruz. Fiziksel zindelikten daha çok, zihinsel ve bilişsel yeteneklerle ilgileniyoruz.
Vaquer Araujo, Haziran 2016’da Kazak bozkırlarına indikten kısa bir süre sonra Avrupalı astronot Tim Peake ile ilgileniyor.
NASA/Bill Ingalls
– Uzaya uçmak hala çok karmaşık bir şey.
– Gittikçe kolaylaşıyor. Havacılık önceleri ordunun, sonra zenginlerin işiydi… Ama fiyatların düştüğü ve orta sınıfın bilete kavuştuğu anda sivil havacılıkta patlama yaşandı. Bence uzay uçuşunda o ana yaklaşıyoruz. Uzaya uçmak hala zenginler için ama sonunda ticari uçuşlar var.
– Ama çok riskli.
– Evet, uzaya uçmak hala tehlikeli. Ama uçmak da tehlikeliydi ve biz onu güvenli hale getirmeyi başardık. Bu bir teknolojik gelişme meselesidir. Giderek daha az kazamız oluyor ama evet, bu hâlâ deneysel.
– Astronotlar, Nisan 1961’de bir füzenin ucundaki Yuri Gagarin gibi bir roketin ucunda havalanmaya devam ediyor.
-Evet ve hayır. Yuri Gagarin bir iki yılda geliştirilen bir füzenin üzerine gidiyordu. Artık arkalarında daha uzun yıllar süren geliştirme ve çok daha fazla bilgi bulunan roketlerimiz var.
– Uzun görevlerde tıbbi sorunlar yaygın mıdır?
– Temizlemek. Her insan gibi astronotların da baş ağrısı var, uykusuzluk çekiyor, stres yaşıyorlar… Ciddi problemler değiller. Hiçbirini tahliye etmek zorunda kalmadık. İki araç arasında bir yangın ve uzay çarpışması yaşayan bir kozmonotta belgelenmiş bir aritmi ve stres vakası var. Aritmi ve stresten muzdarip olması neredeyse beklenecek bir şeydi.
Baş ağrısı ve uykusuzluk
– Olabilecek en kötü şey nedir?
– Mühendislik kazaları, araç arızaları. Bir basınçsızlık, bir yangın, bir patlama… En kötüsüne hazırlanıyoruz ama o durumlarda yapacak pek bir şey yok.
– Bu yüzden ‘Gravity’ gibi filmleri unutsak iyi olur.
– ‘Yerçekimi’ çok güzel ama gerçeğe hiç de uygun olmayan pek çok şey var.
– Yörüngede bir astronotunuz varken sizi en çok ne endişelendiriyor?
– Takımın amacı, astronotu mümkün olduğu kadar uzun süre en yüksek performansta tutmaktır. Bu, altı aylık görevlerde, olağan olmayan başka bir dizi sorun yaratır. Günde yirmi saat çalışabilirsin ama sonra mahvolursun. Aynı şey astronotlarda da oluyor. Altı ay gereğinden fazla çalışmalarını isteyemeyiz çünkü iki ay sonra onları çoktan yakmış olacağız. Endişelerimden biri, çok çalışıyorlar ama çok fazla değiller. Ve performansı optimize etmekle onları yakmak arasındaki çizgi ince bir çizgidir.
– En sık görülen sağlık sorunları nelerdir?
– En yaygın olanı, mikro yerçekimi nedeniyle sıvılar ona gittiğinde kafanızın şişmesidir. Varışta, kusma ve rahatsızlık yaygındır. Bunlar olduğunu bildiğimiz ve sorun teşkil etmeyen şeylerdir. Burada iş ritmi gece ve gündüze uyum sağlamadığı için baş ağrısı ve uykusuzluk da sık görülür.
Uluslararası Uzay İstasyonu’nun şu anki komutanı olan Avrupalı astronot Samantha Cristoforetti, yörünge kompleksinde tatbikat yapıyor.
ESA/NASA
– Bir astronot, evlerine döndüklerinde birkaç kişiye baktığınız Kazakistan’a indiğinde, onu havada taşırlar.
– Bir astronottan kapsülden ayrıldıktan hemen sonra çok şey istediği için bir basın toplantısında bayıldığı zaten oldu. Altı aylık bir görevin ardından kaslar, kalp ve denge sistemi yerçekimine uyum sağlamak zorundadır. Ancak yörünge egzersizlerini çok ciddiye alan Avrupalı astronotlar, uzay istasyonundan sorunsuz bir şekilde dönüyorlar.
– Ne kadar egzersiz yapıyorsun?
– Haftada altı gün, günde iki saat. Bu çok fazla.
– Kutup istasyonlarında biriken deneyim uzay ajanslarına faydalı mı?
– Evet, özellikle psikolojik açıdan. Antarktika üslerinde, bir göreve çok motive bir şekilde başladığınızı, ancak üçüncü çeyrekte motivasyonunuzun düştüğünü ve sonunda tekrar yükseldiğini öğrendik. Bunu hem Antarktika’da hem de uzayda görüyoruz.
Ay ve Mars Görevleri
– Peki ya tıbbi sorunlar ve gelecekte Ay ve Mars’a yapılacak görevler?
– Bir Rus cerrah, apandisitini Vostok üssünde kendisi aldı. Uzay tıbbının Ay’a ve ötesine yapılan görevler için nasıl değişmesi gerektiğine dair iyi bir örnek. Bu gezilerde astronotlar tıbbi sorunları çözebilmelidir. Bize Dünya yörüngesindeki kadar güvenemezler. Dünya’ya ulaşan bilgi paketini analiz edebiliriz ama ilk adımları atmış ve kaliteli bilgi toplamış olmalılar.
– Bana bir örnek ver.
– Ultrason yapmayı öğrenmeleri gerekiyor. Bir şey teşhis etmek zorunda değiller ama böbreği görmem gerekiyorsa bana iyi göstermeleri gerekiyor. İlk adım, teknik açıdan daha iyi olmalarını sağlamak ve bir bilgisayar sistemine ateşlenmeye, idrara çıkma veya bir kemik kırılmaya başlarlarsa ilk stabilizasyon için hangi adımları atacaklarını söylemelerini sağlamaktır. Bırakın sistem onlara sorunla ilgili ne yapacaklarını söylesin ve aynı zamanda bilgiyi Dünya’daki doktora göndermek için kaydedin.
– Evden en az altı ay uzakta, Mars’ta bir diş ağrısını düşününce…
– Ay’da çok benzer olurdu. Geri gelmesi on beş veya yirmi gün sürebilir ve bu süre içinde aktif bir enfeksiyon sizi öldürebilir.
– Bir uzay ecza dolabına neler konulmalı?
– NASA’nın bir teorisi var; biz başka Ortak bir noktaya varmaya çalışıyoruz ama karar çok zor olacak çünkü bazı şeyleri başkaları pahasına alacaksınız ve eğer Dünya’da ihtiyacınız olanı bırakacak kadar şanssızsanız… Varsayalım ki, Ciddi olduklarında, oldukça standart bir tedavisi olan tüm hastalıklar organ yetmezliğine neden olma eğilimindedir. Bu nedenle, gerçekten kötüleştiğinde herhangi bir hastalığa müdahale eden bir ilk yardım çantası yapabileceğimize inanıyorum.
– Bildikleriniz ve gördüklerinizle astronot olmayı ister miydiniz?
– Evet, turist olarak.
– Turist gibi mi?
– Evet, çünkü profesyonel astronot, fiziksel fedakarlığın yanı sıra benim hazır olmadığım hayati bir fedakarlık yapıyor. Mesela hayatımı riske atıp onları bir daha görmemek için ailemi geride bırakamam. Bu gerçek bir olasılık ve ben asla bu fedakarlığı yapmayacağım. Ne kaybedebileceğini bile bile uzaya gitmeye karar veren insanlara hayranım. Artı, bunu hepimiz için yapıyor. Sınırları genişletecek ve ona hayranım.